در پنل تخصصی «همایش ملی کسبوکارهای خانوادگی» بررسی شد
از خانواده تا بازار؛ میراث صنعتی در پیچ انتقال نسلی
به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی اصفهان، سخنرانان این پنل با تأکید بر ضرورت اعتماد به نسل جدید، تفکیک مالکیت از مدیریت، آموزش حرفهای و حفظ توازن میان ارزشها، خانواده را بنیان توسعه صنعتی و ضامن پایداری کسبوکارهای خانوادگی دانستند.
آموزش و مهارت؛ انسجام کسبوکارهای خانوادگی
محمدرضا برکتین، رئیس کمیسیون صنایع و عضو هیئت نمایندگان اتاق بازرگانی اصفهان با تأکید بر نگاه عملیاتی گفت: انجمنهای کسبوکارهای خانوادگی باید ماهیتی بلندمدت و ماندگار داشته باشند و مسیر خود را مستقل از تغییرات مدیریتی ادامه دهند.
برکتین افزود: حلقه حامیان واقعی، کسانی هستند که با هزینه و حضور مستقیم از این جریان حمایت میکنند و همین حلقه میتواند تضمینکننده حرکت مداوم انجمن باشد.
وی با اشاره به چالش نسلهای بعدی گفت: باید جایگاه آنها در هیئتمدیره، مسیر رشد تدریجی و نقش مشاوران اقتصادی و روانشناسی بهدرستی تعریف شود.
برکتین تأکید کرد: آموزش مدیریت، رهبری و تحلیل اقتصادی، شرط انسجام خانواده و تداوم کسبوکارهای خانوادگی است.
نسل بعدی؛ شرط بقای صنعت
جعفر ذرهبینی، کارآفرین و عضو هیئت نمایندگان ادوار اتاق بازرگانی اصفهان با انتقاد از قطع انتقال مدیریت به نسل بعدی گفت: حدود ۲۰ سال، بسیاری از واحدهای بزرگ صنعتی بدون اینکه به نسل بعد منتقل شوند، توسط همان نسل مؤسس اداره شدند و پیش از انقلاب عملاً از بین رفتند.
ذرهبینی افزود: بخش عمدهای از اقتصاد امروز کشور دولتی یا شبهدولتی است و در اختیار افرادی قرار دارد که ریشهای در اقتصاد، صنعت و مدیریت ندارند و بسیاری از معضلات فعلی نتیجه همین ساختار است.
این فعال اقتصادی تأکید کرد: بخش کوچکی از اقتصاد به نام بخش خصوصی باقی مانده و اگر به داد این بخش نرسیم و برای آینده آن فکری نکنیم، همین سهم اندک نیز از بین خواهد رفت.
ذرهبینی با اشاره به تعلل در تربیت نسل بعدی اظهار کرد: اگر در آمادهسازی نسل جدید کوتاهی شود، این بخش باقیمانده نیز به سرنوشت اقتصاد دولتی دچار میشود.
وی با اشاره به گلایه نسل جوان گفت: جوانان امروز از ما گلهمند هستند که به آنها اعتماد نمیشود، در حالی که باید مسئولیت را به آنها واگذار کرد.
ذرهبینی با دعوت از نسل جوان برای بازگشت و نقشآفرینی در کشور گفت: جوانان باید تحصیل کنند و تجربه بیاموزند، اما بدهکار این سرزمین هستند و ایران با تاریخ چند هزار ساله خود به آنها نیاز دارد.
وی خانواده را پایگاه اصلی تعلیم و تربیت نسل آینده دانست و افزود: نقش مادران و زنان در خانواده بسیار اثرگذار است و گفتوگو، آموزش و اعتماد به نسل جدید، تنها راه حفظ صنعت و اقتصاد خانوادگی کشور است.
بنیان توسعه صنعتی؛ خانوادهها و میراث بیننسلی
عباسعلی قصاعی، کارآفرین و فعال اقتصادی با اشاره به سابقه صنعتی اصفهان گفت: در اصفهان واحدهای بزرگی مانند کارخانجات ریسندگی توسط خانوادهها شکل گرفت، اما متأسفانه بسیاری از این فعالیتها متوقف شدهاند.
قصاعی تأکید کرد: اساس رشد یک جامعه، خانوادهها هستند و توسعه پایدار صنایع و کسبوکارها بدون توجه به نقش خانوادهها امکانپذیر نیست.
وی افزود: هر کسبوکاری که توسط خانواده ایجاد شده، قابلیت تداوم و انتقال ارزشها به نسلهای بعد را دارد.
قصاعی اعتماد، وفاداری، همکاری میان اعضای خانواده و تعهد به استمرار فعالیت اقتصادی را از مهمترین ارزشهای کسبوکار خانوادگی دانست و گفت: رعایت این اصول باعث میشود خانوادهها بتوانند میراث صنعتی و اقتصادی خود را به نسلهای آینده منتقل کنند.
زنان؛ ستون آرامش و انسجام در کسبوکارهای خانوادگی
محبوبه اکبری، کارآفرین و فعال اقتصادی با اشاره به تجربه فعالیت در دو کسبوکار خانوادگی گفت: کسبوکار خانوادگی جایی است که عقل و منطق در کنار احساس، دین و اخلاق با هم جمع میشوند و اعضای خانواده با ارزشها و باورهای نزدیک به هم کار میکنند.
اکبری ادامه داد: یکی از مهمترین داراییهای کسبوکار خانوادگی، اعتماد بین اعضاست؛ سرمایهای که در کسبوکارهای غیرخانوادگی باید سالها برای ایجاد آن تلاش کرد.
وی درباره نقش زنان اظهار کرد: نقش مادران و همسران بنیانگذار در کسبوکارهای خانوادگی بسیار پررنگ است و نزدیکی روابط عاطفی و کاری میتواند هر اختلاف کوچکی را به بحران تبدیل کند؛ در این شرایط، زنان با ایفای نقش خود آرامش و انسجام را به خانواده و کسبوکار بازمیگردانند.
اکبری تأکید کرد: تجربه زیستی و مشارکت مستمر اعضای خانواده، سرمایهای بینظیر برای رشد کسبوکار است و حضور زنان، پایداری اقتصادی و تداوم ارزشها را تضمین میکند.
آموزش کارآفرینی باید بر شناخت مسیرهای شکست متمرکز شود
مهرداد عالیپور، کارآفرین و فعال اقتصادی با تأکید بر ضرورت بازنگری در شیوههای آموزش کارآفرینی گفت: الگوهای موفق کارآفرینی قابل تکرار نیستند و آموزش مسیرهای شکست میتواند اثربخشی بیشتری داشته باشد.
عالیپور با اشاره به فعالیت برندهای ایرانی در ۶۹ کشور افزود: تمرکز صرف بر داستانهای موفقیت در آموزش دانشگاهی اشتباه است، زیرا هر کارآفرین نسخهای منحصربهفرد دارد، در حالی که دلایل شکست دارای الگوهای مشترک و قابل آموزش هستند.
وی با اشاره به تجربه ۲۳ ساله خود در حل اختلافات گفت: حدود ۹۰ درصد پروندههای اختلافی مربوط به کسبوکارهای خانوادگی است و بسیاری از این اختلافها ناشی از تصمیمهای احساسی و نادیده گرفتن تفاوتهای فردی اعضای خانواده است.
عالیپور تفکیک مالکیت از مدیریت را راهکاری کلیدی برای کاهش تعارضها و افزایش پایداری بنگاههای اقتصادی دانست.
تداوم کسبوکارهای خانوادگی در گرو توازن میان ارزشها
محمد نصیری، کارآفرین و فعال اقتصادی با اشاره به حضور نسلهای مختلف خانواده در مدیریت کسبوکار گفت: اگرچه بهعنوان نماینده نسل سوم شناخته میشوم، اما در عمل با یک زنجیره چندنسلی روبهرو هستیم.
نصیری نقش خانواده و بهویژه زنان را در نهادینهسازی ارزشها تعیینکننده دانست و افزود: بذر ارزشها در خانواده کاشته میشود و زنان خانواده، بهویژه مادربزرگها، محور اتحاد و انسجام هستند.
وی تأکید کرد: هر ارزش دو روی سکه دارد و اعتماد بدون شفافیت یا اتحاد بدون شایستهسالاری میتواند به کسبوکار آسیب بزند.
نصیری افزود: انتخاب افراد باید بر اساس شایستگی و تخصص باشد، حتی اگر فردی عضو خانواده نباشد، تا تداوم و پایداری کسبوکار تضمین شود.
نگاه ساده به کسبوکار؛ حیاتی برای آینده
حسن فیروزانفرد، عضو هیئتمدیره انجمن ترویج کسبوکارهای خانوادگی گفت: بسیاری از این کسبوکارها امروز در مرحله حساس انتقال بین نسلها قرار دارند و در این مسیر با چالشهای جدی مواجه هستند.
فیروزانفرد تأکید کرد: اتاقهای بازرگانی اگر به بقای خود و حفظ اعضا فکر میکنند، باید همین امروز به مسئله انتقال بیننسلی در کسبوکارهای خانوادگی توجه کنند.
وی افزود: بخش عمده نقشآفرینی اقتصادی و گفتوگو با حاکمیت بر دوش بنگاههای خصوصی و عمدتاً خانوادگی است و بیتوجهی به آنها، آینده برندها و اتاقها را تهدید میکند.
فیروزانفرد از پیشنهاد تشکیل شورای مرکزی کسبوکارهای خانوادگی با محوریت اتاق بازرگانی ایران خبر داد و گفت: کمک به انتقال موفق بیننسلی، مسئولانهترین راه برای حفظ پایداری اقتصاد خصوصی کشور است.
