به گزارش روابط‌عمومی اتاق بازرگانی اصفهان، فرشته امینی، عضو هیات نمایندگان و رئیس کمیسیون توسعه صادرات و مدیریت واردات اتاق بازرگانی اصفهان، در خصوص مشکلات تجارت با کشور عراق، اظهار کرد: با وجود فراز و نشیب‌های سیاسی، تجارت ایران و عراق همواره جایگاهی راهبردی در مناسبات دو کشور حفظ کرده است. اشتراکات فرهنگی، تاریخی، مذهبی و جغرافیایی، بستر مناسبی را برای گسترش همکاری‌های اقتصادی فراهم آورده و ایران و عراق را به‌ شرکای کلیدی در عرصه تجارت منطقه‌ای تبدیل کرده است.
 وی با اشاره به مشکلات اخیر تجارت با کشور عراق، افزود: چندنرخی بودن ارز در کشور ایران و عراق، تغییر رویکرد کشور عراق از مصرف‌کننده بودن به تولیدکننده بودن، ممنوعیت‌های صادراتی فصلی از طرف کشور ایران و اصرار بر استفاده از کارت‌های یکبار مصرف توسط تجار عراقی به‌منظور خرید ریالی از درب کارخانه از عمده مشکلات تجار با کشور عراق محسوب می‌شود.
 رئیس کمیسیون توسعه صادرات و مدیریت واردات اتاق بازرگانی اصفهان، با بیان اینکه تغییر قوانین گمرک عراق در خصوص واردات یا سیستمی شدن گمرک یکی دیگر از مشکلات تجار در تجارت با عراق است، گفت: موارد مالکیت معنوی و ثبت برند در عراق که منجر به حضور کالای غیراصلی برندهای ایرانی و در نتیجه تخریب برند اصلی می‌شود نیز در عراق مشکل‌ساز شده است، همچنین بالابودن سرعت تغییر و به‌روزرسانی قوانین در بازار عراق و تغییر فرهنگ فعالان اقتصادی و مصرف‌کنندگان از دیگر مشکلات است.
 وی با تأکید بر اینکه دولت ایران می‌تواند از صادرکنندگان ایرانی با ارائه یارانه‌ها یا مشوق‌های مالی برای جبران بخشی از زیان ناشی از تفاوت نرخ ارز حمایت کند، توضیح داد: استفاده از سازوکارهای تسویه پولی دوجانبه (سازوکارهای تسویه پولی دوجانبه مانند موافقت‌نامه‌های پایاپای یا استفاده از ارزهای ثالث) باید در تجارت با عراق صورت گیرد. همچنین ترویج برندسازی و بازاریابی و سرمایه‌گذاری شرکت‌های ایرانی در محصولات و ترویج سرمایه‌گذاری و تولید مشترک نیز نیاز است اجرایی شود.
 امینی یکی دیگر از مشکلات تجارت با عراق را عدم صدور بخش‌نامه‌های خلق‌الساعه کمتر از ۶ ماه دانست و گفت: تعریف سازوکار در راستای اطلاع‌رسانی بروز بخش‌نامه‌ها و تحلیل‌های اقتصادی و بازار باید اجرایی و آموزش لازم به فعالان اقتصادی حوزه صادرات به بازار عراق ارائه شود.
 
ایجاد اتاق فکر برای فروش محصولات از اصفهان به کشور عراق
 محمدرضا گل احمد، عضو هیات نمایندگان و رئیس شورای بین‌الملل اتاق بازرگانی اصفهان نیز افزود: ما بسیار علاقه‌مند و درصدد بودیم این ارتباط را با کشور عراق برقرار کنیم؛ زیرا اصفهان تولیدکنندگان زیادی در همه زمینه‌ها دارد.
 وی افزود: ما به دنبال سازوکار و ایجاد اتاق فکری برای فروش محصولات از اصفهان به کشور عراق هستیم اما نیاز به حمایت و پشتیبانی داریم.
 گل احمد گفت: هر جا برای بازسازی حرم‌ امام حسین علیه السلام یا سایر مکان‌های مذهبی این کشور نیاز به کمک بود، مردم این شهر از جان و مال خود گذشتند و ما این انتظار را داریم که رایزن‌های تجاری در عراق باتوجه‌به شناختی که به اصفهان و جذب سرمایه‌گذار دارند پروژه‌های این کشور را نیز به ما معرفی کنند.
 وی اضافه کرد: متأسفانه اصفهان در پروژه‌های سودآور و بزرگ این کشور کمتر نقش دارد و ما انتظار داریم از این پتانسیل برای عمران و آبادانی عراق استفاده شود.
 
کاهش ۵۷ درصدی صادرات اصفهان به کشور عراق
 رسول کوهستانی، مدیرکل گمرکات استان اصفهان، راجع به آمار صادرات کل کشور به عراق، اظهار کرد: در سال 1400 حدود ۸ میلیارد دلار، در سال ۱۴۰۱ بالغ بر ۱۰ میلیارد دلار و در سال ۱۴۰۲ حدود ۹ میلیارد دلار صادرات از کشور ایران به کشور عراق صورت‌گرفته است. می‌توانیم بگوییم وضعیت صادرات ما در هر سال حدود نیم میلیارد دلار بوده که شامل محصولات گوناگون می‌شده؛ اما از اصفهان عمده محصولات صادر شده آهن و فولاد بوده است.
 وی با بیان اینکه در سه ماه اخیر حدود ۵۷ درصد صادرات ما به عراق کاهش پیدا کرده، اضافه کرد: طبق بررسی‌ها علی‌رغم اینکه صادرات دیگری هم اضافه شده و در آن‌ها رشد داشتیم؛ اما صادرات آهن‌آلات کاهش پیدا کرده، طبق بررسی‌ها مشکل این کاهش به بازگشت ارز حاصل از صادرات مربوط می‌شود. گفتنی است در سال جاری ۷۶ درصد ذوب‌آهن و ۵۹ درصد فولاد مبارکه کاهش صادرات داشتند و این نشان می‌دهد عملکرد دولت در ارز صادراتی با مشکل مواجه بوده است.
 مدیرکل گمرکات استان اصفهان، در خصوص فعالیت تجارت خارجی گمرکات استان اصفهان و اصفهان، گفت: در ۳ ماه نخست ۱۴۰۳ و سال ۱۴۰۲ گروه گمرکات اصفهان تعداد ۳۲۹ قلم کالا به ۵۹ کشور از گمرکات استان اصفهان صادرات انجام دادند و تعداد ۶۲ قلم کالا از ۳۰ کشور به گمرکات استان اصفهان واردات انجام شده است.
 
 اصفهان بهترین سرمایه‌گذار در پروژه های عمرانی کشور عراق است
 عبدالامیر ربیهاوی، مدیرکل دفتر غرب آسیا سازمان توسعه تجارت ایران نیز در ادامه این نشست به تشریح فرصت‌های تجاری ایران با کشور عراق پرداخت و گفت: کشور عراق بیش از ۳ هزار واحد مسکونی نیاز دارد که یکی از زمینه‌های ارتباط تجاری ایران با کشور عراق می‌تواند در ساخت منزل مسکونی با برآورد قیمت رقابتی در شهرهای جدید و با قیمت مناسب در این کشور باشد.
 وی اظهار کرد: تأسیس واحدهای تولیدی مصالح ساختمانی یکی از پرفروش‌ترین واحدهای تولیدی در عراق است که می‌تواند یک فرصت بی‌نظیر برای صادرات باشد.
 مدیرکل دفتر غرب آسیا سازمان توسعه تجارت ایران در ادامه به فرصت حضور اصفهانی‌ها در استان دیاله عراق اشاره کرد و افزود: در این استان محصولات کشاورزی فراسرزمینی توسط اصفهانی‌ها با در اختیار گرفتن زمین عراقی‌ها در حال تولید است.
 وی فرصت‌های ورود به بازار عراق را یکی از موارد بسیار مهم در امر صادرات برشمرد و گفت: کشور عراق دیگر یک کشور مصرف‌کننده نیست و به یک کشور تولیدکننده تبدیل شده است اما می‌توان با تبدیل یک سرمایه‌گذاری مشترک، خط تولید و مواد نیمه‌ساخته و تکمیل روابط، تجارت خوبی با عراق داشت.
 ربیهاوی با اشاره به اینکه کشور عراق یک ایستگاه و سکوی پرتاب برای اتصال به اتحادیه عرب است، بیان داشت: اگر به دنبال ثبات در بازار عراق هستید، باید در عراق سرمایه‌گذاری کنید.
 وی اضافه کرد: در حال حاضر کشور عراق به مواد اولیه بازار فولاد نیاز دارد؛ اما یک نکته مهم حضور رقبای قوی در این کشور را نباید از خاطر برد؛ زیرا برخی از کشورها از جمله چین و ترکیه با عراق تهاتر نفت با کالا دارند.
 مدیرکل دفتر غرب آسیا سازمان توسعه تجارت ایران به ۲۰۰ میلیارد دلار پروژه تعریف شده در عراق اشاره کرد و افزود: استان اصفهان ظرفیت صادراتی زیادی با عراق دارد که می‌تواند به آن ورود پیدا کند.
 وی تأکید کرد: افرادی که تمایل به روابط تجاری با کشور عراق دارند باید ابتدا ثبت شرکت کرده و سپس قوانین حضور در این کشور را رعایت کنند.
 ربیهاوری یکی از مسائل مهم در کشور عراق را کیفیت کالا و خدمات عنوان کرد و گفت: متأسفانه برخی از تولیدکنندگان به کیفیت محصول خود توجه چندانی ندارند و آن را به کشور عراق صادر می‌کنند درصورتی‌که برخی کشورهای رقیب همان محصول را ارزان‌تر و باکیفیت بهتر ارائه می‌کنند.
 وی تصریح کرد: ما باید به تولید کالاهای مزیت دار، جلسات (B2B)، حضور هیئت‌های تجاری بیشتر توجه کنیم؛ زیرا وجود سایر کشورهای صادرکننده و رقیب موجب کاهش تقاضای صادراتی از کشور ایران شده است.
 مدیرکل دفتر غرب آسیا سازمان توسعه تجارت ایران احداث بیمارستان در کشور عراق را یکی از فرصت‌های تجاری در کشور عراق عنوان کرد و گفت: اصفهان نیز در این زمینه ظرفیت مشارکت و سرمایه‌گذاری دارد و می‌تواند با بستن قرارداد و گنجاندن نیروی انسانی در این پروژه‌ها که در سرتاسر عراق و استان‌های آن است، مشارکت کند.
 
دانش صادراتی در کشور پایین است
امیر رضا نیکان، رئیس مرکز تجاری ایران در عراق - بغداد نیز در ادامه این نشست گفت: ما در کشور عراق تولیدکنندگان توانمند اصفهانی زیادی داریم که در بخش بین‌الملل فعالیت چشمگیری دارند.
 وی با اشاره به اینکه ورود به هر کاری مسائل و مشکلات خود را دارد، بیان کرد: یکی از مشکلات ما عدم دانش قوانین است و این در حالی است که بسیاری از صادرکنندگان از ما زمینه ارتباط با تجار عراقی را در قالب فهرست سرمایه‌گذاران خواستارند.
 رئیس مرکز تجاری ایران در عراق - بغداد تأکید کرد: خود صادرکنندگان باید بازاریابی زمینه کاری خود را انجام دهند و ما این انتظار را از اتاق بازرگانی داریم که درخواست شرکت‌هایی که قابلیت و کیفیت دارند را در قالب مطالعه بازار و شرایط تجاری فراهم کنند.
 وی اضافه کرد: صادرات را نباید همانند فروش داخلی دید؛ بلکه هر کار تجاری و صادراتی در عراق نیازمند تأسیس یک شعبه است.
 نیکان تأکید کرد: ما باید آموزش را جدی بگیریم؛ زیرا دانش صادراتی در کشور ما بسیار پایین است.