در جلسه کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی اصفهان که با حضور فعالان اقتصادی با تمرکز بر مطالعات آینده‌پژوهی جهت آمادگی در مقابل تغییر و تحولات اقتصادی اجتماعی آینده برگزار شد، نایب‌رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی اصفهان گفت: برای طرح اصلاح موادی از قانون معادن مصوب ۱۳۷۷ و اصلاحات یا الحاقات بعدی، جلساتی برگزار و پیشنهاداتی ارائه و طرح نهایی شده است و اکنون آماده دریافت پیشنهادها و اظهارنظر اعضا دراین‌خصوص هستیم.
به گزارش روابط عمومی اتاق بازرگانی اصفهان، در این جلسه، حسام‌الدین فرهادی نسب، نایب‌رئیس کمیسیون معادن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی اصفهان با ابراز تأسف از درگذشت ابوالقاسم سرتیپی از فعالان اقتصادی و عضو اتاق اصفهان، با اشاره به سوابق فعالیت‌های او در اتاق اصفهان، یاد و خاطره مرحوم را گرامی داشت.
وی در صحبت از مشکلات اقتصادی و چالش‌های فعالان عرصه صنعت و معدن متأثر از ناترازی انرژی، نرخ ارز و مبادلات بین‌المللی، ضرورت آمادگی فعالان اقتصادی در مواجهه با تغییر و تحولات آینده را مطرح کرد و گفت: اکنون شرایط بی‌ثبات منطقه و جهان و انتخابات امریکا، به ما گوشزد می‌کند که برای آینده باید از آمادگی لازم برخوردار باشیم. براین‌اساس، از پروفسور سعید خزایی، استاد دانشگاه و مدیر مرکز آینده‌پژوهی دانشگاه تهران، استراتژیست و متخصص مدیریت منابع انسانی دعوت کرده‌ایم تا در این زمینه راهکارهایی برای پیش‌بینی آینده و برنامه‌ریزی ارائه دهد.
فرهادی نسب با بیان گزارشی از برگزاری جلسات اتاق و اقدامات انجام شده در بخش معدن، توضیح داد: اخیراً نشستی با حضور معاون وزیر و رئیس سازمان زمین‌شناسی کشور، نماینده مردم مبارکه در مجلس شورای اسلامی و برخی فعالان عرصه صنعت و معدن با تمرکز بر موضوع موارد اصلاح قانون معادن و آمادگی بخش خصوصی در زمینه اکتشاف برگزار شد تا از طریق کمیسیون معادن مجلس نیز موارد پیگیری شود.
او افزود: برای طرح اصلاح موادی از قانون معادن مصوب ۱۳۷۷ و اصلاحات یا الحاقات بعدی، جلساتی برگزار و پیشنهاداتی ارائه و طرح نهایی شده است و اکنون آماده دریافت پیشنهادها و اظهارنظر اعضا دراین‌خصوص هستیم. چون اگر امروز تغییراتی در قانون اعمال شد، زمان زیادی برای تغییر یا اصلاحات بعدی نیاز است.
فرهادی نسب از برگزاری نمایشگاه معدن، صنایع وابسته و زنجیره ارزش طی روزهای ۱۹ تا ۲۲ بهمن در محل دائمی نمایشگاه بین‌المللی اصفهان خبر داد.
در ادامه، سعید خزایی، مدیر مرکز مطالعات آینده‌پژوهی دانشگاه تهران در صحبت از اهمیت مطالعات آینده‌پژوهی در برنامه‌ریزی، گفت: توجه به آینده مهم‌ترین رکن برنامه‌ریزی است و لذا، یک مدیر باید از توانمندی لازم در اینکه آینده را درست ببیند، برخوردار باشد تا بتواند برای آینده تصمیم‌گیری و برنامه‌ریزی نماید.
وی با اذعان به پیچیده‌تر و مشکل‌تر شدن فرایندها، هوشمندی را مهم‌ترین رمز موفقیت دانست و گفت: تمام تجربیات ما از گذشته است و در بسیاری از زمینه‌ها تجربیات گذشته نمی‌تواند برای آینده مفید و مؤثر باشد. اکنون، فعالان با سابقه سال‌ها فعالیت، در وضعیت فعلی قادر به پیش‌بینی نیستند و درک واضحی از آینده ندارند؛ بنابراین باید محیط آینده و آنجایی که قرار است تصمیم‌ها اجرایی شوند را بشناسیم.
خزایی با بیان آنکه یادگیری، فرایندی مادام‌العمر شده است، استفاده از پیش‌بینی، برنامه‌ریزی، استراتژی، بودجه‌ریزی مطابق با شتاب تغییر و تحولات آینده را ضروری دانست و خاطرنشان کرد: در این فرایند، هوشمندها در سازگار شدن با محیط باید تلاش کنند. ضمن آنکه شرکت‌ها و سازمان‌ها مجبورند با رویکرد آینده‌پژوهی به فعالیت خود بپردازند.
خزایی با اشاره به شاخص‌ها و متغیرهایی که قابل کنترل بودند، افزود: اکنون بیشترین چالش‌های ما متأثر از شوک‌های برون‌زا و متغیرهای دور از کنترل ما هستند، اعداد و ارقام نیز کافی و اصول حاکمی در آینده نیستند و باید «عدم قطعیت» را بشناسیم، به آینده‌های مختلف توجه کنیم و احتمال وقوع را بر اساس داده دقیق، ارزیابی کنیم.
او در بیان اهمیت «داده» اعلام کرد: امروز ثروتمندترین‌ها، افراد دارای «داده» هستند که در این زمینه، توجه به گوگل، هوش مصنوعی و درک درست از شرایط و به‌ویژه در صنایع معدنی بسیار مهم است. براین‌اساس، ما وارد عصر تازه‌ای می‌شویم که مدیران باید درکی از مولفه‌های لازم داشته باشند.
مدیر مرکز مطالعات آینده‌پژوهی دانشگاه تهران یکی از مولفه‌های مهم مورد توجه مدیران را نگاه کل‌نگر دانست که شامل موضوعات اجتماعی، اقتصادی، فناورانه، زیست‌محیطی، جمعیت شناختی و... است و افزود: موضوع جمعیت و خشکسالی جمعیتی با روند فعلی حاکم بر کشور، اینکه در آینده جزو کشورهای سالمند خواهیم بود و پیامدهای آن، کاهش نیروی جوان و کمبود نیروی کار، تغییر زمان بازنشستگی و پذیرش نسل آلفا و ضد در صنایع با ویژگی‌های خاص و چالش‌هایی در کار، نقش رو به رشد زنان در جامعه که اکنون شاهد آن در کشور هستیم، ایجاد نوعی استبداد دیجیتال و اعمال نفوذ قدرت‌های بزرگ‌تر در نگرش ما و در نتیجه از دست دادن حریم فردی مستلزم چاره‌اندیشی است.
خزایی در زمینه فناوری، به گسترش هوش مصنوعی تا استقلال، اینترنت رفتار و شخصی‌سازی داده‌ها اشاره کرد و گفت: دنیای آینده ما به‌شدت متفاوت است. سرعت تغییر پارادایم‌ها و ارزش‌ها بسیار بالاست و از نظر حقوق سیاسی نیز شاهد نظم جهانی جدیدی در دنیا هستیم.
او در صحبت از قدرت چین در هوش مصنوعی، سلاح‌ها و نیمه هادی‌ها اظهار کرد: چین اکنون با اعطای وام، بسیاری از کشورها را می‌بلعد و با ایجاد کریدورها، بازارهای مبدأ و مقصد را به هم نزدیک می‌سازد.
مدیر مرکز آینده‌پژوهی دانشگاه تهران به تغییر و تحولات سیاسی منطقه، جنگ آب و موضوعات محیط زیستی و تأثیر انتخابات امریکا بر شرایط اقتصادی آینده پرداخت و گفت: در ایران دو مسئله مهم، سرمایه‌گذاری‌های اشتباه با پیامدهای چالش‌برانگیز سیاسی، اقتصادی و موضوعات هسته‌ای، فشار زیادی بر ما ایجاد کرده است که احتمال صدور قطعنامه شورای امنیت علیه ما و اعمال تحریم‌های همه جانبه دور از انتظار نیست و باید آمادگی داشته باشیم. ضمن آنکه چالش ما با دنیای غرب مطرح است.
خزایی گفت: دیگر ابعاد آینده‌پژوهی در زمینه تأثیر مسائل زیست‌محیطی و تغییرات اقلیم، خشکسالی، سیل، مشکلات ریزگردها، آلایندگی و گرمایش جهانی در فعالیت معادن را مطرح کرد و افزود: شاخص‌های مورد توجه در این عرصه شامل تخصیص مالیات بر تولید زباله، مالیات بر آلایندگی، ممنوعیت بسته‌بندی یکبار مصرف، جرم‌انگاری دورریز مواد غذایی، مالیات بر تولیدکننده کربن و جایگزینی سبک زندگی دوستدار محیط‌زیست خواهد بود.
او در زمینه اقتصادی، از اقتصاد اشتراکی و بلاک‌چین‌ها، ناپدید شدن فعالیت‌های بانکی، تغییرات پولی و افزایش نرخ بهره، بحران‌های اقتصادی و رکود چین نام برد و در ادامه، با اشاره به موارد تأثیر ناترازی انرژی بر اختلال در تولید، اقتصاد و رفاه جامعه، تشدید ناترازی در گاز و بنزین با نیاز مبرم به واردات، ناترازی بودجه، کاهش ارائه خدمات، اعمال فشار به نظام بانکی، ناترازی بانکی، افزایش نقدینگی و تشدید تورم افسارگسیخته، اعلام کرد: با ادامه روند ناترازی و تشدید چالش‌ها، سال آینده فقط می‌توانیم یک سوم برق مورد نیاز خود را تأمین کنیم که تعطیلی واحدها و صنایع را به دنبال خواهد داشت.
استاد دانشگاه علامه طباطبایی با اذعان به نبود چشم‌انداز روشنی از آینده و مشکلاتی که صنایع و کسب‌وکارها را تهدید می‌کند، بیان داشت: اگر با غرب به گفتگو برسیم و کشور ما جایگاه ایمن برای سرمایه‌گذاری با تأمین تضامین قطعی و زیرساخت‌ها معرفی شود، سرمایه‌گذاری‌های میلیون دلاری محقق خواهد شد. اما مهم‌ترین عامل فاصله گرفتن دولت از اقتصاد و واگذاری آن به بخش خصوصی است.
به گفته خرازی، ما در گذرگاه یک تغییر و تحول هستیم و باید با تکیه بر اقتصاد ریاضتی، دوام و پایداری خود را تقویت نماییم. ضمن آنکه در نظر داشته باشیم ایران کلید منطقه به لحاظ استراتژیک و ژئوپلیتیک در منطقه است و هم پیمانی با ایران برای غربی‌ها مهم است که این نیز مستلزم تحقق امنیت و کنش‌پذیری، ایجاد ثبات و بهبود روابط اقتصادی است.
او درباره دیگر مشکلات اقتصادی کشور و ادامه این روند، از تراز شدن در ناترازی‌ها نام برد که شامل ناترازی ارزی، نظام چندنرخی، پایین بودن سطح اشتغال، ناترازی جنسیتی در بازار کار و کمبود نیروی متخصص، سالمندی، سونامی طلاق، نرخ پایین زادوولد، مهاجرفرستی، شهرگریزی متأثر از آلودگی، اختلافات درون سیستمی، فقدان سرمایه‌های اجتماعی و... نام برد و گفت: در بخش معدن به دلیل ضعف اقتصادی، فناوری‌های نوین شکل نگرفته است.
مدرس آینده‌پژوهی، بخش معدن و سپس مسکن را از فعالیت‌های خوش آتیه در اقتصاد کشور دانست و با بیان اهمیت معادن در رشد و توسعه اقتصاد ایران و عدم وابستگی به اقتصاد صرفاً نفت، توضیح داد: چالش‌های ملی در زمینه معادن و صنایع وابسته شامل کاهش سرمایه‌گذاری، کمبود دانش زمین‌شناسی، اکتشاف و تحقیق، وجود رانت در صدور مجوز، رانت انرژی برای برخی معادن، تجهیزات فرسوده، خام‌فروشی و چالش فقدان ایمنی معادن موانع پیش روی فعالیت معادن است.
او توصیه کرد: صنایع معدنی باید به روز، دارای استراتژی شوند و در مدیریت منابع انسانی، به جای کار، تمرکز بر کارکنان را مورد توجه قرار دهند.
خزایی در بیان "ترامپ افکت"، از وضع تعرفه ۶۰ تا 100 درصد بر کالاهای چینی، تشدید مشکلات صادرات از جمله در فولاد، کاهش صادرات نفت که باعث کاهش قیمت نفت نیز می‌شود، به‌عنوان بخشی از پیامدهای انتخابات امریکا بر اوضاع اقتصادی ایران سخن راند.