یک حسابدار ارشد ایرانی با انتشار کتابی به زبان نگلیسی در آلمان آینده جهان ،ظهور و سقوط قدرت های بزرگ اقتصادی تا سال ۲۰۶۰را پیش بینی کرد.
اخیرا انتشارات لامبرت آلمان دومین کتاب غلامحسین دوانی رئیس هیات مدیره موسسه حسابرسی و خدمان مالی دایارایان (عضو جامعه حسابداران خبره ایران) ، عضو انجمن اقتصاددانان حرفه ای بریتیش کلمبیا و عضو شورایعالی انجمن حسابداران خبره ایران انجمن حسابداران خبره امریکا را تحت عنوان آینده جهان،ظهور و سقوط قدرتهای بزرگ اقتصادی تا سال 2060 بهزبان انگلیسی منتشر کرده است.در این رابطه گفت وگویی با دوانی پیرامون این کتاب انجام شد
ویژگی گزارش آینده جهان در سال 2060 چه بوده و چه فرقی با سایر گزارشها دارد؟
خوشبختانه از آنجا که شخصا به کار تحقیقات (Research ) علاقهمندم با مطالعه گزارشهای یادشده به این نتیجه رسیدم که برخی ملاحظات تاریخی مورد توجه محققین یادشده بالا قرار نگرفته است. مثلا من اعتقاد دارم قبل از سال 2020 موضوع «اتحاد دو کره» محقق خواهد شد یا اینکه مقایسه کشورهای جهان تنها براساس تولید ناخالص داخلی بر مبنای قدرت خرید (PPP= Purchase Power parity ) کافی نیست. به همین علت در این کتاب مقایسهها در چارچوب مبانی دیگری همچون تولید ناخالص داخلی، سرانه تولید، جمعیت، مساحت، قدرت نظامی، تحصیلات یا نیروی کار تحصیلکرده، دسترسی به آب آشامیدنی، توانایی تولید محصولات کشاورزی (که قیمت آن روز به روز بالاتر میرود) مطرح شده است. این مبانی در حال حاضر خام بوده و نیاز به مطالعات تکمیلی دارد.
نتیجه این گزارش چیست؟
در این گزارش که حاوی 33 جدول و برآوردهای جهانی است، به این نتیجه رسیدهایم که کشورهایی در آینده بار دیگر به عنوان قدرت اقتصادی محسوب میشوند که در قرن نوزدهم هم قدرت بلامنازعی بودهاند. نظیر چین، هند، مکزیک و ترکیه. این بهآن معنی است که کشورهای تازه به توسعه رسیده (Emerging Market ) یک دفعه ظاهر نشدهاند. مثلا همین کشور همسایه ترکیه در قرن نوزدهم جزء قدرتهای اول جهان محسوب میشد. یا اینکه هندوستان بهعنوان ابرقدرت دهه 1880 مدتها اسیر چنگ انگلستان بود و پس از استقلال و چارهاندیشی بار دیگر در حال ظهور بهعنوان یک قدرت اقتصادی است کما اینکه در سال جاری هندوستان توانست براساس تولید ناخالص داخلی بر مبنای قدرت خرید از ژاپن پیشی گیرد و به عنوان قدرت سوم اقتصاد جهان پشت سر چین قرار گیرد.
چه پیشبینیهایی در این گزارش به عمل آمده است؟
براساس مدلی که طراحی شده تنها کشورهای چین و روسیه تا سال های 2050 و 2060 توانایی ظهور به عنوان قدرت اول اقتصادی را دارند زیرا برای ابر قدرت شدن باید دارای مختصات عدیدهای شامل جمعیت، مساحت، تولید ناخالص داخلی، دسترسی به منابع طبیعی، ثروت انسانی، عملکرد نفر در سال، ارتش نیرومند و دموکراسی و شفافسازی بود.
به رغم آنکه هر دو کشور چین و روسیه در مورد دموکراسی و شفاف سازی در حال حاضر دچار مشکل هستند اما توانمندی و ظرفیت مردم هر دو کشور اجازه نمیدهد وضعیت فعلی پایدار بماند.
به هر حال طبق جدول «آینده اقتصادی جهان» برخلاف بسیاری تحقیقات دیگر که مدعی بودند چین بعد از سال 2020 از امریکا جلو می افتد ، در این کتاب پیش بینی شده بود در سال 2017 این امر روی خواهد داد که در عمل در حال حاضر به استناد گزارشات منتشر شده ، تولید ناخالض داخلی چین بقیمت قدرت خرید قریب 5 ماه است از امریکا پیشی گرفته است.
همچنین پیش بینی شده بود در سال 2020 برزیل از آلمان و ژاپن جلو میافتد و به عنوان قدرت چهارم پشت سر هندوستان قرار میگیرد. روسیه هم در سال 2030 باید بتواند بر آلمان و ژاپن پیشی بگیرد که در صورت تحقق چنین پیشبینی بلوک BRICشامل کشورهای برزیل، روسیه، هندوستان و چین عملا کنترل جهان را در اختیار خواهند داشت. افزون بر این با فرض تحقق اتحاد دو کره و سابقه نامطلوب نظامی و اشغالگرایانه ژاپن، در کشورهای نژاد زرد،عملا کره جنوبی توانایی ظهور به عنوان یکی از ده قدرت اول را دارد.
دیگر نکات قابل توجه این گزارش عبارتند از:
1- همه گزارشهای جهانی تاکید بر این دارند که اقتصاد جهان از 2015 به بعد دچار جابهجاییهای عمده خواهد شد و دوران سروری اقتصاد تککشوری به سر خواهد آمد و قدرتهای منطقهای نظیر BRICظهور خواهند کرد.
2- ترکیه در بازار کشورهای خاورمیانه نقش مسلطی را ایفا خواهد کرد
3- اندونزی و مکزیک به عنوان اعضای کشورهای دهگانه جدید مطرح خواهند شد
4- سقوط فرانسه، آلمان، انگلستان، اسپانیا و کانادا ازرده بندی فعلی قطعی است
5- کشورهایی نظیر نیجریه، مصر، ویتنام، ایران در ردهبندی دهگانه دوم جای خواهند گرفت. جالب آنکه اقتصاد ایران چنانچه بتواند راهکار اصولی بیابد و از چنبره انحصار فعلی خارج شود و به رشد سالانه 4-5 درصد دست یابد، جایگاه ویژهای را در بین ردههای دوازدهم تا چهاردهم به خود اختصاص خواهد داد در غیر این صورت حتی اقتصادهایی نظیر عربستان و بنگلادش و نیجریه هم از ایران جلو خواهند زد.