شکلگیری اتاق
پیشینه اتاق بازرگانی اصفهان
شاید بتوان نخستین تجربه تاریخی اصفهان را در این زمینه تاسیس نظامیه این شهر به ابتکار خواجه نظام الملک، وزیر دانشمند ملکشاه سلجوقی برشمرد.
دیگر واقعه تأثیرگذار در عرصه صنعت و بازرگانی این شهر، به هنگام سلطنت شاه عباس کبیر و به همت وزیر دانشمند و فرزانه وی شیخ بهائی روی داد .تأسیس بازار تفنگ سازان، بازار ریخته گران، بازار آهنگران و چندین و چند بازار دیگر در این عصر که استمرار فعالیت برخی از آنها را همچنان می توان شاهد بود، در شمار درخشان ترین اقدامات تجاری صنعتی این عصر است.
شاید بتوان سهم اصفهان را در تعالی فرهنگی، هنری و صنعتی ایران طی دوران حکومت ناصرالدین شاه قاجار، به برکت وجود مردی بزرگ به نام میرزا تقی خان امیر کبیر بیش از دیگر نقاط کشور دانست ضمن آنکه در این میان، چشم پوشیدن بر حمایت های همه جانبه ظل السلطان نیز، قضاوتی به دور از انصاف خواهد بود.
سیر تطور قانونی
تشکیل مجلس تجارت: در اواسط قرن سیزدهم هجری شمسی، نماینده فعال هیات تجار تهران، حاج محمدحسن امین الضرب بود که توانست با حمایت جمعی از بازرگانان، نظر موافق ناصر الدین شاه را برای تشکیل مجلس وکلای تجار ایران جلب کند و شاه هم در 12 شوال سال 1301 هجری قمری (1262 شمسی) اساسنامه این مجلس را تایید کرد. مجلس وکلای تجار ایران که به اختصار آنرا «مجلس تجارت» هم می گفتند، دستگاهی بود اقتصادی، با صلاحیت حقوقی و شخصیت سیاسی. این مجلس مقام تنظیم کننده برنامه های پیشرفت اقتصادی و توسعه بازرگانی خارجی بود و از نظر قضایی مسوولیت محکمه تجارت را به عهده داشت.
اتاق اصفهان، میعادگاه تجار، صنعتگران، و کشاورزانی است که بی وقفه میکوشند تا «اصفهانی زیبا و سرزنده با اقتصادی زنده و زاینده» را در قلب ایران رقم بزنند. داستان. شکلگیری اتاق بازرگانی اصفهان از حدود 110 سال پیش آغاز شده است؛ تکامل این اتاق را میتوان در سه دوره اصلی جستجو نمود:
دوره اول(1310) : «شکلگیـــــری» نهالـــی به نام «اتــــاق تجــــــــارت»
داستان اتاق بازرگانی اصفهان از حدود یک قرن پیش آغاز شده است. نخستین برگ این روایت را مرحوم زندهیاد عطااله دهش با تأسیس کارخانه برق اصفهان رقم زد. کارخانهای به قدرت 99 کیلووات و با سوخت هیزمی که در سال 1304 نزدیک عمارت چهل ستون امروزی، شروع به کار کرد. در همین دوره، شادروان حاج محمد حسین کازرونی به برپایی کارخانه ریسندگی و بافندگی «وطن» مبادرت ورزید که در پی آن و به همت عطااله دهش کارخانه نساجی و تولید برق در کنار کارخانه وطن بر پا شد. با توسعه تولید و تجارت اصفهان در سال 1310 خورشیدی مرحوم حاج حسین کازرونی به ایجاد «اتاق تجارت اصفهان» با همکاری سایر بزرگان شهر همت گماشت.
دوره دوم(1349): «بلوغ» با تلفیــــــق صنعتگــــــــران و معدنکــاران (اتاق صنعت) در اتاق تجارت
با تقویت انجمن تجار و کوشش مؤسسان اتاق تجارت، کارخانههای دیگری نیز در اصفهان شروع به کار کردند از جمله: کارخانه نساجی رحیم زاده (1311خورشیدی)، کارخانه صنایع پشم (1314خورشیدی)، کارخانه پارچهبافی شهناز (1329خورشیدی) کارخانه شیر پاستوریزه و کارخانه سیمان (1338خورشیدی). سپس گروهی از صنعتگران، مجمعی به نام اتاق صنعت را تشکیل دادند که در سال 1349 خورشیدی با اتاق بازرگانی ادغام شد و بدین ترتیب اتاق بازرگانی، صنایع و معادن اصفهان شکل گرفت.
دوره سوم (1392): «تکامل» با افزوده شدن کشاورزان و شکل گیری اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی
در سال 1391 خورشیدی با توجه به اهمیت و جایگاه ویژه صنعت کشاورزی، این فعالان اقتصادی نیز در کنار تجار، صنعتگران و معدنکاران قرار گرفتند تا از این پس پارلمان بخش خصوصی را «اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی» بنامیم. این روند شکلگیری و گسترش اتاق تا پایان دوره هشتم در سال 1397 ادامه یافت و نهایی شد.