تاریخ : سه شنبه 13 تير 1396
کد 1458

کارگروه بررسی وضعیت حوضه ی آبریز زاینده رود در اتاق ایران تشکیل شد

جلسه ی کمیسیون آب ، محیط زیست و اقتصاد سبز ایران با حضور نمایندگان کمیسیون کشاورزی ،آب و محیط زیست اتاق بازرگانی اصفهان در خصوص وضعیت تنها حوضه ی آب ریز فلات مرکزی کشور برگزار شد
عضو اتاق بازرگانی اصفهان : صحبت در مورد زاینده رود باید با نگاه ملی باشد
سید اسماعیل محمودی عضو هیئت رئیسه ی کمیسیون کشاورزی ،آب و محیط زیست اتاق بازرگانی اصفهان گفت : زاینده رود متعلق به تمام مردم ایران و یکی از مظاهر تمدن کشور است و با توجه به تاثیراتی که این حوضه ی آبریز بر مسائل محیط زیست محیطی ، فرهنگی ، اجتماعی و اقتصادی کشور دارد باید هرگونه اظهار نظر در مورد آن با نگاه ملی باشد .
وی با اشاره به وعده ی رئیس جمهور در اردیبهشت ماه سال جاری و قبل از انتخابات ریاست جمهوری مبنی بر پیگیری مشکلات زاینده رود در طراز ملی اظهار داشت : آقای روحانی در این سفر قول مساعد دادند که به دلیل شرایط بحرانی حاکم بر فلات مرکزی ایران  مساله ی حوضه ی آب ریز زاینده رود مانند دریاچه ی ارومیه به صورت ملی در دستور کار قرار گیرد .

سید اسماعیل محمودی افزود : پیشنهاد می شود تا نتایج این جلسه در هیئت نمایندگان اتاق ایران نیز مطرح شود و در کنار آن مدیریت صحیح آب و الگوی کشت مناسب که برای تحقق آن شورای عالی آب و شورای هماهنگی نیز تشکیل شده است مورد توجه قرار گیرد .
نائب رئیس کمیته ی آب اتاق بازرگانی اصفهان : تالاب گاوخونی تبدیل به کانون ریزگردهای سمی می شود
مهندس ضیائی نائب رئیس کمیته ی آب اتاق بازرگانی  اصفهان با بیان اینکه آنچه در این جلسه گفته می شود تنها در جهت روشن شدن بحران زاینده رود و پاسخ به سوء تفاهم هاست اظهار داشت : از جمله ابعاد و پیامدهای بحران فراگیر آب در حوضه ی آب ریز زاینده رود تامین نشدن حق آبه ی محیط زیستی تالاب گاوخونی ، پیش روی بیابان ،خطر جابه جایی های بزرگ جمعیتی ، فرونشست زمین ، بحران زیست محیطی ،آسیب به اعتبار قوانین و خدشه به اعتماد مردم می باشد که همگی حاکی از پرداختن سریع به این معضل و جلوگیری از افزایش تبعات آن است .
وی با بیان اینکه تالاب گاوخونی در حال تبدیل شدن به کانون بزرگ ریزگردها است اظهار داشت : بر اساس تحقیقات انجام شده توسط دانشگاه صنعتی اصفهان خاک بستر تالاب گاوخونی حاوی مقادیر قابل توجه ای از فلزات سنگین  مانند کادمیون ،نیکل ،روی ، منگنز و مس  است که با توجه به تشکیل شدن بستر تالاب از خاک های رس این فلزات سنگین می توانند در قالب ریزگردهای سمی تا شعاع یک هزار کیلومتر پراکنده شوند .
مهندس ضیائی با اشاره به اینکه میزان کادمیون در بستر تالاب 8 برابر و میزان روی 2 برابر استاندارد های جهانی است افزود : تنها در شعاع 500 کیلومتری تالاب استان های تهران ، سمنان ، قم ، لرستان ، خوزستان ، چهارمحال بختیاری ، یزد ،فارس و کرمان قرار دارد که این ریزگردهای سمی با توجه به شدت باد های منطقه ای می تواند این استان ها را نیز تحت شعاع قرار دهند .
ضیائی فرونشست دشت ها را یکی دیگر از ابعاد مهم بحران در حوضه ی آب ریز زاینده رود عنوان و ادامه داد: این خطر به حدی جدی است که 320 واحد مسکونی در منطقه ی دامنه ی اصفهان را در آستانه ی تخریب قرار داده است و سبب شده تا این استان از نظر مخاطرات بیلان آب های زیر زمینی به عنوان چهارمین استان کشور شناخته شود .
 
توزیع نامتوازن آب بین حوضه ی کارون و زاینده رود
مهندس ضیائی با بیان اینکه رشته کوه های البرز میانی ، آب حوضه های  کارون و زاینده رود را تامین می کند اظهار داشت : تنها 8 درصد از منابع آبی البرز میانی وارد حوضه ی زاینده رود می شود و این در حالی است که نسبت جمعیت حوضه ی آبریز زاینده رود نسبت به حوضه ی آب ریز کارون 56 به 44 درصد است .
وی ادامه داد : سرانه ی آب تجدید پذیر در حوضه ی زاینده رود با احتساب تونل های که به آن اختصاص پیدا کرده است 750 متر مکعب به ازای هر نفر است که این میزان در حوضه ی کارون  5307 متر مکعب به ازای هر نفر می باشد که این توزیع نامتوازن آب سبب شده است تا زاینده رود با کمبود سالانه 800 میلیون متر مکعب آب مواجه باشد .
نائب رئیس کمیته ی آب با اشاره به اینکه مطابق با آمار های بین المللی هرگاه میزان سرانه ی  آب های تجدید پذیر در یک حوضه کمتر از هزار واحد باشد بحران آب اتفاق افتاده است گفت : در حوضه ی زاینده رود و حتی با احتساب انتقال های بین حوضه ای ، آب سرانه 750 متر است که این حاکی از شدت این بحران در فلات مرکزی کشور است .
مهندس ضیائی با بیان اینکه شهرستان های سمیرم و فریدن در اصفهان از مناطق حوضه ی آبریز کارون محسوب می شوند و سالانه 950 میلیون متر مکعب آب را به این حوضه انتقال می دهند تصریح کرد : این درحالی است که مقدار آب حاصل از طرح های انتقال آب کارون به اصفهان تنها 647 میلیون متر مکعب است .
ضیائی اثرات تغییر اقلیم بر میزان بارش را 20 درصد دانست و اظهار داشت : نباید این مساله به عنوان ریشه ی بحران و کاهش مسئولیت ها در حوضه ی آب ریز زاینده رود عنوان شود زیرا علاوه بر عدم کاهش چشمگیر بارش ها سازمان هوایی ناسا هم بر متغیر بودن و غیر قابل اتکا بودن تغییر اقلیم در بحران ها اذعان داشته است .
افزایش بارگذاری ها و عدم اجرای قوانین علت اصلی خشکی زاینده رود است
مهندس ضیائی نائب رئیس کمیته ی آب اتاق بازرگانی اصفهان مهمترین دلیل بحران زاینده رود  را افزایش بارگذاری ها و عدم اجرای قوانین دانست و ادامه داد : در قدم اول تامین آب لازم  برای تخصیص های جدید از  حق آبه ی زیست محیطی تالاب بوده  به نحوی که 12 سال است تالاب گاوخونی از حق قانونی خود بی بهره مانده است و پس از آن حق آبه ی کشاورزان  به این امر اختصاص یافته است.
وی با تاکید بر اینکه علت خشکی زاینده رود نقض مصوبات و قوانین موجود برای این حوضه می باشد تصریح کرد :  طبق قانون طرح های کوهرنگ 2 ، کوهرنگ 3 ، چشمه لنگان و بهشت آباد با جمع 726 میلیون متر مکعب به چهارمحال بختیاری و شرب اصفهان ،کاشان و یزد اختصاص دارد و قاعدتا باید با تعطیلی این طرح ها اختصاص های صورت گرفته کاهش یابد اما متاسفانه این اتفاق رخ نداده و کماکان این مصارف از حق آبه ی زیست محیطی تالاب و حق آبه ی کشاورزان اصفهان تامین می شود.
 ضیائی با اشاره به مدیریت و کاهش مصرف آب در استان اصفهان و بخش های  مختلف مصرف گفت : صرفه جویی ها پاسخگوی شدت این بحران نیست و متاسفانه با این وجود فضا سازی های ناروایی نسبت به استان اصفهان انجام شده است که برای ایجاد انسجام ملی همه باید تلاش کنند تا مردم آگاهی لازم از شرایط موجود را کسب کنند .
نائب رئیس کمیته ی آب کمیسیون کشاورزی اصفهان  تشکیل ستاد ملی نجات زاینده رود از  سرآب تا پایاب ، التزام دولت به اجرای مصوبات قانونی ، خودداری از بارگذاری های جدید و همکاری دو استان برای اجرای قوانین را از جمله راهکارهای پایان دادن به تبعات زیست محیطی زاینده رود و سایر مشکلات حوضه ی آب ریز زاینده رود دانست .
 
مدیرعامل سازمان آب منطقه ای وزارت نیرو: مصوبات شورای عالی آب ساده انگارانه است
مهندس شفیعی مدیرعامل سازمان آب منطقه ای وزارت نیرو گفت : آنچه در بحث شورای عالی آب مصوب شده است یک بحث ساده انگارانه است زیرا رسیدن به ارقامی که در این مصوبات نوشته شده عملا امکان پذیر نیست .
 مدیر عامل سازمان آب منطقه ای وزارت نیرو با بیان اینکه به عنوان یک کارشناس به انتقال بین حوضه ای اعتقاد دارم اظهار داشت : انتقال آب در حوزه ی مرکزی کشور به دلیل بهره وری بیشتر الزام آور است .
وی با بیان اینکه بحران آب در تمام حوضه های آبریز کشور وجود دارد گفت : در گام اول باید قبول کرد که تغییر اقلیم اتفاق افتاده است و اگرچه شاید در برخی مناطق تاثیری چندانی بر میزان بارش ها نداشته اما برای  نوع و زمان بارش ها اثرات منفی  زیادی را رقم زده است .
مهندس شفیعی  نبود الگوی توسعه ای را یکی از بزگترین مشکلات در حوضه ی آبریز زاینده رود و سایر حوضه های آبریز کشور دانست و ادامه داد : مسائلی همچون طرح های انتقال آب گلاب 2 ، گلاب 3 و ... معلول های مشکلات امروز کشور هستند و علت اصلی تنها در نبود الگوی توسعه خلاصه می شود .
مدیرعامل سازمان آب منطقه ای وزارت نیرو بهره وری و اقتصاد آب را یکی دیگر از نکات حائز اهمیت در حوضه های آب ریز کشور عنوان و ادامه داد: اختصاص آب به کشت برخی از محصولات کشاورزی و صنایع که صرفه ی اقتصادی ندارند باید مورد بازنگری قرار بگیرد  و الگوی کشت مناسب برای کشاورزان تدوین شود .
دکتر یوسفی : شفافیت اولین نیاز برای حل مشکلات فلات مرکزی ایران است
دکتر یوسفی رئیس کمیته ی آب اتاق بازرگانی اصفهان با طرح این سوال که در شرایط بحران آب حاکم بر کشور وظیفه ی اتاق بازرگانی و نهاد های دولتی چیست ؟ گفت : مشکلات امروز کشور نشات گرفته از عدم شفافیت در مسائل آبی است حال آن که تنها با شفافیت و آگاهی مردم از شرایط می توان از این بحران عبور کرد .
وی مدیریت دولتی ، سوء مدیریت ، جلوگیری از مطالبه گری مردم و رانت را از دیگر دلایل  به وجود آمدن شرایط کنونی دانست و تاکید کرد : عدم شفافیت در دهه های گذشته به بهانه ی جلوگیری از تنش ها نتوانست گامی را در راستای حل بحران بردارد؛ بر همین اساس اتاق های بازرگانی و نهاد های دولتی باید شفاف سازی را در دستور کار خود قرار دهند زیرا تنها در صورت وجود شفافیت است که می توان به مسئولیت پذیری ، حاکمیت قانون، اثربخشی و ... دست یافت .
دکتر یوسفی دوری از مناقشات ، ریشه یابی مشکل ،اقدام مشترک و یادگیری در عمل را  تنها راه عبور از مشکلات حوضه ی آبریز زاینده رود عنوان و ادامه داد : ما در کمیته ی آب کمیسیون کشاورزی اتاق بازرگانی اصفهان با شعار دستیابی به امنیت آبی فلات مرکزی ایران به دنبال تحقق این راه حل هستیم .